تبریز به عنوان قطب اصلی صنعت کفش چرم ایران شناخته می شود و تولیدات آن، بهویژه کفش های دستدوز، نمادی از اصالت، هنر و دوام هستند. فرآیند ساخت این کفش ها سفری پیچیده از تلفیق هنر دست و تکنولوژی است که به دو روش سنتی (دستدوز) و مدرن (ماشینی) انجام می گیرد.
تفاوت اصلی میان مراحل تولید کفش تمام چرم و سایر کفش ها در متریال بهکاررفته در بخشهای غیر از رویه و نحوه اتصال نهایی آنها نهفته است.
روش ساخت کفش چرم
روش های مختلف ساخت کفش چرم
تولید کفش های چرمی به دو شیوه اصلی انجام می شود که هر کدام ویژگی های خاص خودش را دارد. این روش ها شامل تولید سنتی یعنی دست دوز و تولید مدرن با استفاده از ماشین آلات پیشرفته است. هر یک از این شیوه ها در برخی از مراحل مشترک هستند ولی در قسمت هایی هم تفاوت های قابل توجهی با هم دارند.
چرم مورد استفاده
اصلی ترین ماده برای این کار همون چرم است. بعضی از تولید کننده ها از چرم طبیعی استفاده می کنند و بعضی ها هم چرم مصنوعی را ترجیح می دهند. مسلما کیفیت و قیمت کفشی که با چرم طبیعی درست شده خیلی بیشتر از نمونه مصنوعی اش خواهد بود. چرم باکیفیت نباید خیلی براق باشه، وقتی پوشیدید نباید چروک بشه و باید بوی طبیعی پوست حیوان رو بده.
چرم های مناسب برای ساخت کفش عبارتند از چرم گاوی که پرمصرف ترین نوع محسوب می شود، چرم جیر که نرم و لطیف است، چرم اشبالت و البته انواع چرم های مصنوعی برای محصولات ارزان تر.
قالب کفش
این قالب ها معمولا از چوب، چدن، پلی اتیلن یا مواد دیگه ساخته می شوند و شبیه به یک ماکت مصنوعی از پا هستند. قالب ها باید در برابر رطوبت، گرما و فشار مقاومت بالایی داشته باشند چون در طول فرآیند تولید تحت شرایط سختی قرار می گیرند.
زیره کفش
زیره قسمت زیرین کفش است که مستقیما با زمین تماس داره، پس جنسش باید خیلی مقاوم باشه. انواع زیره عبارتند از زیره چرمی که برای کفش های رسمی و مجلسی مناسبه، زیره لاستیکی که خیلی نرم و منعطفه، زیره پنبه ای که بیشتر برای کفش های طبی استفاده می شه و زیره پلی اورتان یا PU که خیلی بادوام و پرکاربرد است.
سایر ابزار
قیچی و کاتر برای بریدن چرم، چسب آهن برای چسباندن قسمت های مختلف، گازکارکشی برای کشیدن چرم روی قالب، چکش کفاشی برای سمبه زدن و میخ کوبی، یراق برای تزیین کفش و سمبه برای ایجاد سوراخ روی چرم همه از ابزار های ضروری برای نحوه ساخت کفش چرم به شمار می آیند.
مراحل تولید کفش چرم تمام چرم
حالا می خواهیم به طور دقیق مراحل ساخت کفش تمام چرم نظیر کفش طبی زنانه و مردانه، کفش مجلسی مردانه و زنانه را برایتان شرح بدهیم. در این نوع کفش ها، تمام قسمت ها شامل رویه، زیره، کفی، آستری و زبانه همه از چرم طبیعی تهیه می شوند.
طراحی و مدل سازی
اولین قدم طراحی مدل اولیه است که می تونه به صورت دستی یا با کامپیوتر انجام بشه. در این مرحله جزئیات مختلفی مثل جنس چرم، نوع زیره، رنگ بندی، طرح ها و تمام جزئیات دیگه با دقت بررسی می شه تا طرح نهایی بهترین استانداردها رو داشته باشه.
انتخاب و تهیه مواد اولیه
بعد از طراحی، باید بهترین چرم ها و متریال ها رو انتخاب کنید. این شامل نوع چرم، زیره، نخ، دکمه ها، روکش داخلی و موارد مرتبط با ساختار کفش می شه. برای یه کفش اصل و ماندگار حتما باید از بهترین چرم ها و مواد باکیفیت بالا استفاده کرد.
برش تکه های مورد نیاز
حالا نوبت برش زدن قطعات مختلف کفش از چرم است. این مرحله خیلی مهمه چون باید با دقت بالایی انجام بشه. در روش سنتی، الگوهای دقیق روی چرم رسم می شه و بعد با خنجرهای مخصوص، قیچی های چرم یا دستگاه های دستی، چرم برش داده می شود.
در روش مدرن از دستگاه های کامپیوتری یا ماشین های CNC استفاده می کنند که باعث صرفه جویی در زمان و افزایش دقت می شود. این روش معمولا برای تولیدات انبوه به کار می رود.
یکنواخت کردن ضخامت
بعد از برش، باید ضخامت چرم در تمام قسمت ها یکنواخت باشه. همچنین لبه هایی که قراره دوخته بشن باید نازک تر شوند تا دوخت راحت تر انجام بشه و ظاهر بهتری داشته باشه.
مونتاژ و دوخت رویه
در این مرحله قطعات برش داده شده رویه کفش به هم وصل می شوند. دوخت می تونه به دو صورت دستی و ماشینی انجام بشه. در روش دستی، صنعتگران ماهر با سوزن و نخ های مخصوص تکه های چرم رو به هم متصل می کنند و این کار نیاز به تجربه و دقت بسیار زیادی داره.
دوخت ماشینی با چرخ های صنعتی انجام می شه و برای تولیدات انبوه مناسبه. البته نحوه ساخت کفش چرم به روش دستی معمولا محصول باکیفیت تری تولید می کنه.
قالب زنی و فرم دهی
بعد از دوخت رویه، نوبت قالب زنی می رسه که هر قالب متفاوت می باشد مثلا قالب کفش مجلسی با کفش پاشنه بلند پهن جدید متفاوت می باشد.. در این مرحله کفش با استفاده از قالب های دقیق شکل نهایی خودش رو پیدا می کنه. قالب گیری هم می تونه دستی یا ماشینی باشه. در روش دستی صنعتگران با ابزار دقیق شکل نهایی رو به دست میارن و در روش ماشینی از دستگاه های CNC و برنامه های کامپیوتری استفاده می شه.
پنجه کشی و کارکشی
حالا باید رویه رو روی قالب بکشیم. این شامل پنجه کشی، کارکشی، بغل کشی و پاشنه کشی می شود. بعد از کشیدن چرم، با میخ ها یا چسب محکم می شه تا جای خودش بمونه.
آماده سازی برای نصب زیره
قسمت هایی از رویه که قراره بین کفی و زیره در دوخت محبوس بشه باید سمباده زده بشن. بعد فنر گذاری در کفش انجام می شه و فضاهای خالی زیره پر می شود تا کفش راحت تر و محکم تر باشه.
نصب زیره
یکی از مهم ترین مراحل نصب زیره است که تاثیر مستقیم روی کیفیت و دوام نهایی کفش داره. این کار به دو روش انجام می شه، یا با تزریق مواد که به دوام زیره کمک می کنه یا با چسباندن زیره که با چسب های مخصوص انجام می شود.
جمع بندی
همونطور که دیدید، نحوه ساخت کفش چرم یه فرآیند پیچیده و زمان بره. تولید یک کفش چرم باکیفیت نیاز به مهارت، تجربه، ابزار مناسب و البته صبر و حوصله زیادی داره. حالا که با تمام این مراحل آشنا شدید، دیگه نسبت به قیمت کفش های چرم احساس تعجب نمی کنید.
کفاشان و تولیدکنندگان کفش چرم برای زیبایی و راحتی شما زحمت زیادی می کشن. قیمتی که برای یک کفش چرم باکیفیت پرداخت می کنید در واقع پرداخت بابت مهارت، دقت، زمان و متریال های باکیفیتی است که در ساخت اون به کار رفته. پس دفعه بعد که یه جفت کفش چرم خریدید، به تمام این مراحل و زحمات فکر کنید و ارزش واقعی محصولی که در دست دارید رو بدونید. و سیتی مارکت یکی از بهترین سایت ها برای خرید می باشد.
