در ادامه اين مطلب از رزبانو آموزش کاشت و نگهداری گل نرگس را مشاهده نماييد.
نه تنها شكل خاص و منحصر به فرد اين گل چشم را می نوازد بلكه گفته می شود نرگس زارهاي شهر بهبهان در استان خوزستان آنچنان پربار بودهاند كه در فصل گلدهي رنگ يكدست سفيد و زرد، موجي از لطافت را دركوي و برزن ميپراكنده و از فاصلههاي دور عطر اين نرگسزارها استشمام ميشده است. همين طور حوالی شهر كازرون در استان فارس و حاشيههاي درياچه پريشان، ميزبان اين گل بوده و هستند. شايد يكي از دلايلي كه اين گل جايگاه ويژهاي در ادبيات، افسانهها و قصههاي ايرانزمين دارد همين پهنه گسترده رشد آن در اين سرزمين باشد.
باغچه را هيجان انگيز كنيد
نرگس شيراز و نرگس شهلا دو نوع عمده نرگسهاي ايران هستند. باقي نرگسها هم در طيفي از رنگهاي سفيد تا نارنجي ديده ميشوند. جالب است بدانيد شيپور وسط اين گل كه معمولا از گلبرگها چند درجه پررنگتر است در واقع بخشي از پرچم تغييرشكل داده آن است. نرگس حتي نسبت به زنبق هم به سرما مقاومتر است.
گلی به قدمت اساطير كهن
اگر بخواهيد با گلهاي پيازي به استقبال بهار برويد، ميتوانيد باغچهتان را قسمتبندي كنيد. گلهاي پيازي در زمانهاي مختلفي گل ميدهند. نرگس خودش به تنهايي چند گونه دارد كه ميتواند در زمانهاي مختلف گل دهد اما دو گونه آن كاملا در دسترس هستند. نرگس شيراز كه عطر و بوي منحصر به فردي دارد، معمولا اواخر پاييز تا اواسط بهار گل ميدهد و نرگس شهلا كه شيپور بزرگي در وسط دارد و گلبرگهایش طيفي از رنگ زرد است از اواخر زمستان تا اوايل بهار مهمان باغچهها ست.
گل نرگس در پاییز شکوفا می شود که بهترین روش کاشت آن در گلدان می باشد در این مقاله ما شما را به روش کاشت این گل دعوت می کنیم.
بهترین راه کاشت گل نرگس در یک گلدان است که در فضای آزاد نگه داشته شود تا گل به صورت طبیعی در پاییز شکوفه بدهد، زیرا گیاه نرگس میتواند تا دمای 12- درجهی سانتیگراد را تحمل کند. در مقالهی زیر راههایی برای کاشت گل نرگس در محیط داخل و خارج را می توانید یاد بگیرید.
نرگس یکی از آسانترین گیاهانی است که می توان آن را به شکوفه واداشت. این گلهای زنبق مانند، بسیار رنگارنگ و پرجلوه هستند. شما می توانید پیاز این گیاه را به قیمتی ارزان تهیه کرده و آنها را در هر زمانی از سال، به گل دادن مجبور کنید.
دستورالعملهای خرید پیاز و کاشت گل نرگس :
پياز را چطوري انتخاب كنيم؟
اگر در كار كاشت گياهان پيازي مبتدي هستيد، نرگس براي شروع بهترين گزينه است چراكه كاشتن پياز آن تا زمان گل دادنش مراحل قابل انجامي دارد و اگر در انتخاب پياز دقت كافي داشته باشيد، خيلي هم باصرفه است. در زمان مناسبي در فصل پاييز پياز نرگس را بخريد. هرچه پياز آن بزرگتر باشد گل شما بزرگتر خواهد شد. دقت كنيد پيازي كه انتخاب ميكنيد، هيچگونه بريدگي، خراش يا دندانه نداشته باشد. پيازهاي نرگس دو جور هستند يك مدل طوري است كه فقط يك نوك دارد كه حرفهايها به آن دماغه هم ميگويند و مدل ديگر دو دماغه دارد. هر دماغه، يك ساقه و گل ميدهد و متخصصان امر معتقدند پيازهاي دو دماغهاي گلهاي درشتتري هم ميدهد. پس اگر اين پيازها گيرتان آمد، انتخاب بهتري است.
پياز بايد ريشه داشته باشد اما نبايد از بالاي آن ساقهاي سبز شده باشد. اگر نميخواهيد پياز را فورا بكاريد، يخچال محل خوبي براي نگهداري آن است اما يادتان باشد كه اگر در محلي كه پيازها را نگه ميداريد گاز اتيلن به هر نحو ممكن وجود داشته باشد، پياز نرگس بيبار شده و گلدهي هم در آينده دچار مشكل ميشود.
یک گلدان سفالی بهترین گزینه برای کاشت پیاز نرگس است
چه نوع خاكی می خواهد؟
نرگس از جمله گلهاي پيازي است، گلها و گياهان پيازي خاكهاي سنگين و رسي را دوست ندارند و بيشتر خاك سبك را ميپسندند. اگر خاك باغچه يا گلدانتان رسي است، كمي شن با آن مخلوط كنيد تا زهكشي خوبي پيدا كند. البته كودهاي حيواني هم براي باغچه مناسب است. ورمي كمپوست براي گلدانهايي كه داخل آپارتمان قرار ميگيرند، كود مناسبي است.
نرگس، آبياري زياد را دوست ندارد اگر در اين كار افراط كنيد، برگهایش بيش از حد بزرگ شده و گل نميدهد. متخصصان معتقدند اين گياه براي گل دادن بهتر است كمي خشكي ببيند. يادتان باشد در هواي سرد ماندگاري اين گل بيشتر است و دماي بالاتر سبب ميشود كه گلها زودتر پژمرده شوند. درست است كه نرگس به هواي سرد احتياج دارد اما براي گلدهي به نور خورشيد در بعضي از ساعات روز نیاز دارد. توليدكنندگان عمده نرگس، گلها را بهطور معمول در مرحله گردن غازي، از انتهاي ساقه ميبرند و براي فروش به بازار ميفرستند.
در زمان مناسبی در فصل پاییز پیاز نرگس را بخرید. هرچه پیاز آن بزرگتر باشد گل شما بزرگتر خواهد شد. پیازهایی که هیچگونه بریدگی، خراش یا دندانه ندارند را انتخاب کنید. پیاز باید ریشه داشته باشد، اما نباید از بالای آن ساقه سبز شده باشد. اگر پیاز فوراً کاشته نشود میتواند در یخچال نگهداری شود.
یک گلدان انتخاب کنید. کسانی که پیاز را جداگانه خریداری میکنند باید گلدان مناسبی را برگزینند. گلدان باید سنگین باشد زیرا زمانی که گیاه شکوفه بدهد، بالای آن سنگین شده و میتواند یک گلدان سبک را واژگون کند. پیاز نرگس باید به خوبی بتواند خشک شود، بنابراین نیاز به حداقل یک سوراخ در کف گلدان برای تخلیهی آب هست. سایز گلدان مهم است. برای کاشت یک پیاز، گلدان باید حداقل 18 سانتیمتر عمق داشته و عرض آن حداقل 5 سانتی متر از پهنترین قسمت پیاز بزرگ تر باشد.
مقداری آب ولرم در یک کاسه ریخته و ریشهی پیاز را به مدت 2 ساعت در آن غوطهور کنید. همهی پیاز را داخل آب قرار ندهید، تنها قسمت انتهایی آن کافی است. این کار پیامی را به پیاز میرساند که وقت رشد کردن است. این کار را قبل از کاشت در گلدان انجام دهید.
گلدان را تا نیمه با خاک گلدان پر کنید. پیاز را با ریشه در زیر خاک قرار دهید. اطراف پیاز را با خاک پر کرده و خاک را دور آن محکم کنید. یک سوم از قسمت بالای پیاز را بیرون از خاک بگذارید. پیاز را به خوبی آب بدهید. گلدان را در جایی گرم در زیر نور مستقیم خورشید قرار دهید. نور خورشید باعث فعال شدن پیاز می شود. تا زمانی که ساقه شروع به رشد کند به آن آب ندهید. این ممکن است 2 یا 3 هفته و یا بیشتر طول بکشد.
بعد از شروع رشد ساقه، هر زمان که حس کردید خاک خشک است به آن آب بدهید. هر دو هفته با دادن محلول آب و کود گیاهان خانگی به گیاه آن را تقویت کنید. گیاه را بچرخانید تا ساقهی آن صاف قرارگرفته و اگر گیاه در حال خم شدن بود یک چوب بامبو در کنار آن قرار دهید.
گلی به قدمت اساطير كهن
گلدان را تا نيمه از خاك پر كنيد طوري كه دوسوم پياز زير خاك قرار بگيرد. خاك را دور پيازها محكم كنيد. حالا ميتوانيد آن را آبياري كنيد و در جايي گرم در زير نور مستقيم خورشيد قرار دهيد. در طول دو تا سه هفته آينده، پياز شروع به رشد ميكند. تا زماني كه ساقهها از خاك سر نزدهاند ديگر به آن آب ندهيد. پس از شروع رشد ساقه بايد تا حدي به آن آب دهيد كه گلدان هرگز كاملا خشك نماند. در اين مدت ميتوانيد تا باز شدن گلها هر دو هفته يكبار به گلدان كود تقويتي همراه آب بدهيد. اجازه ندهيد ساقهها كج رشد كنند از يك قيم استفاده كنيد. زماني كه گياه گل داد، گلدان را از زير آفتاب مستقيم برداريد.
خاصيت شفابخشی دارد؟
در مورد عطر گل نرگس گفته شده كه خاصيت شفابخشی دارد البته اين مسئله از نظر علمي ثابت نشده و حتي ممكن است تلقيني باشد اما در اينكه عطر نرگس شادابكننده است شكي نيست. اين روزها خيلي ميشنويم كه عطر نرگس براي مخاط و سينوسها مفيد است يا از سرماخوردگي جلوگيري ميكند. حتي ذكر شده كه اين عطر ميتواند همراه خون وارد سلولهاي مغزي شود.
اينكه رايحههاي خوش ميتواند روي كاركرد مغز اثر مثبت بگذارد از نظر رواني كاملا تاييد شده است اما چند و چون آن هنوز از نظر علمي مشخص نيست. در كشورهاي غرب اروپا، از شرق اسپانيا و پرتغال گرفتهتا به آلمان و انگلستان و نرگس به صورت خودرو ميرويد. اين گل در كشور ولز به عنوان گل ملي شناخته شده است.
نرگس شيراز و نرگس شهلا دو نوع عمده نرگسهاي ايران هستند
نرگس در یونان باستان
نرگس در ادبيات يونان باستان، علاوه بر زيبايي خودشيفتگي را هم به ياد ميآورد. در اساطير يونان، نارسيس كه در واقع همان نرگس خودمان است، نام پسري خودشيفته بود كه از عشق چيزي نميفهميد. خدايان براي تنبيه او چارهاي انديشيدند به اين ترتيب كه بهطور اتفاقي باعث شدند او خود را در آب چشمهاي ببيند و يك دل نه صد دل عاشق تصوير خود شود. از آنجايي كه امكان وصال نداشت، روز به روز ضعيفتر و نحيفتر شد تا سرانجام جان سپرد. گفته ميشود كه در حوالي همان چشمه اولين گلهاي نرگس سر برآوردهاند.
آيا گل نرگس سمی است؟
اين گل زيباي زرد و سفيدرنگ كه در وصف زيبايياش هرچه بگوييم كم گفتهايم، اگر به مقدار زياد خورده شود، جزء سمی ترين گياهان جهان است.
پياز و برگها، آلكالوئيدهاي سمي دارند، پس مراقب باشيد كه پياز آن توسط بچهها خورده نشود. تهوع، دل پيچه و اسهال از عوارض خوردن اين پيازهاست. موادی كه از ساقههاي نرگس ترشح ميشود براي ديگر گلهاي شاخه بريده هم مثل رزها، ميخک، فريزيا و لاله مضر است. به طور معمول بسياري از گلها ممكن است با هم نسازند، نرگس هم از آن جور گل هاست كه در يک گلدان نمی تواند با هر گل پيازی ديگری سازگار باشد.
نکات و هشدارها
یک گلدان سفالی بهترین گزینه برای کاشت پیاز نرگس است. این گلدان را میتوانید با پیچیدن فویلهای گل یا پارچه در اطرافش تزیین کنید. زمانی که گیاه شکوفه زد آن را از زیر نور مستقیم بردارید. این کار زمان شکوفه دادن را طولانی تر میکند.
پیاز نرگس را در یخچالی که در آن سیب دارید قرار ندهید. اگر این دو در مجاورت هم قرار داده شوند، سبب میشود پیار بیبار شده و شکوفه ندهد. در حین کاشت، همهی پیاز را با خاک نپوشانید. بالای آن اگر پوشانده شود فاسد خواهد شد. پیازهای کاشته شده را در محل سرد قرار ندهید. این کار رشد را کم کرده یا کاملاً مانع رشد میشود. این گیاه برای رشد به دمای 21 درجهی سانتیگراد یا بیشتر نیاز دارد.
برای كاشتن پياز نرگس يك گلدان سنگي يا سفالي انتخاب كنيد. آينده نگر باشيد چون نرگسها در مرحله به اصطلاح گردنغازي، ممكن است يكطرفه شوند و همين شكل باعث ميشود گلها به يک سمت باز شوند و اگر گلدان سبک باشد آن را واژگون می كنند. مثل همه گلهای ديگر بايد كف گلدان سوراخ يا سوراخهايی برای عبور آب اضافی و زهكش داشته باشد. گلدانی با عمق 18 سانتیمتر مناسب است و بايد عرض گلدان طوری باشد كه وقتی پيازها كاشته می شوند از هر طرف پنج سانتیمتری از ديواره گلدان فاصله داشته باشند. قبل از هر كاری بهتر است پيازها در آب ولرم حدود دو ساعتی غوطه ور باشند. البته بايد دقت كنيد فقط انتهای پياز در آب قرار بگيرد. قرار دادن كل پياز در آب، سبب پوسيدن پياز می شود. اين كار به پيازها پيام می دهد كه وقت رشد كردن است.
منابع : مجله سیب سبز – wiki.5040.ir
گردآوری : بخش علمی رزبانو
خانه داری
پرورش گل و گیاه
